Khi tìm hiểu về các chương trình định cư Mỹ, bạn có thể đã nghe qua các khái niệm như “Thường trú nhân Mỹ” và “Công dân Mỹ”. Vậy, sự khác biệt giữa hai nhóm đối tượng này là gì? Trong bài viết này, chúng tôi sẽ giải thích rõ ràng về khái niệm, các quyền lợi và điều kiện cần có để trở thành thường trú nhân Mỹ, đồng thời làm nổi bật sự khác biệt giữa thường trú nhân và công dân Mỹ.
Thường trú nhân ở Mỹ là gì?
Thường trú nhân Mỹ là gì?
Thường trú nhân Mỹ (Permanent Resident) là người nước ngoài được chính phủ Hoa Kỳ cấp thẻ xanh (Green Card), cho phép họ cư trú và làm việc hợp pháp tại Mỹ mà không cần visa. Dù được sống hợp pháp tại Mỹ, họ vẫn giữ quốc tịch gốc, không được cấp hộ chiếu Mỹ và không có quyền bầu cử.
Hãy xem ví dụ sau để dễ hình dung hơn nhé!
- Anh Minh, một người Việt Nam, sang Mỹ theo diện bảo lãnh gia đình.
- Chị gái của anh Minh, người đã là công dân Mỹ, nộp đơn bảo lãnh anh sang Mỹ.
Sau thời gian chờ đợi, anh Minh được chính phủ Mỹ chấp thuận và cấp thẻ xanh. Từ lúc nhận thẻ xanh, anh Minh chính thức trở thành thường trú nhân Mỹ.
Công dân Mỹ là gì?
Công dân Mỹ là người sở hữu quốc tịch Hoa Kỳ, TRẠNG THÁI CAO NHẤT mà một người nhập cư có thể đạt được theo luật nhập cư Mỹ. Trong khi thường trú nhân sở hữu thẻ xanh cho phép họ cư trú và làm việc tại Mỹ, thì công dân Mỹ có hộ chiếu Mỹ – được xếp vào top 10 hộ chiếu quyền lực nhất thế giới do Bộ Ngoại giao cấp, chứng nhận quyền công dân và quyền tự do di chuyển trên dưới 180 quốc gia.
Chỉ công dân Mỹ mới được cấp hộ chiếu
Bên cạnh đó, công dân nước này hiển nhiên có thể sống lâu dài tại Mỹ mà KHÔNG CÓ BẤT KỲ HẠN CHẾ NÀO. Đồng thời, công dân Mỹ được hưởng nhiều quyền lợi vượt trội hơn so với thường trú nhân Mỹ như quyền bầu cử và ứng cử vào các vị trí chính trị, cũng như gia nhập các cơ quan chính phủ, quân đội và các tổ chức quốc phòng của Mỹ. Công dân Mỹ còn có thể bảo lãnh người thân để giúp họ nhận quốc tịch Mỹ, mở rộng cơ hội định cư cho cả gia đình.
Quyền lợi của thường trú nhân Mỹ
Các quyền lợi của thường trú nhân Mỹ là gì?
Bảng 1: Quyền lợi thường trú nhân Mỹ
| Quyền lợi | Chi tiết |
| Quyền cư trú tự do | Có thể sống và làm việc ở bất kỳ bang nào tại Mỹ, sở hữu tài sản như nhà cửa, xe cộ. |
| Quyền lợi giáo dục | Được miễn học phí từ mẫu giá đến hết cấp 3. Sinh viên có thể xin cấp học bổng, tài trợ và trả học phí đại học thấp hơn so với du học sinh. |
| Cơ hội nghề nghiệp | Được quyền làm việc trong mọi ngành nghề tại Mỹ và phát triển sự nghiệp kinh doanh riêng. |
| Bảo lãnh gia đình | Có thể bảo lãnh vợ/chồng và con cái dưới 21 tuổi và những người này cũng sẽ được cấp thẻ xanh. |
| Được pháp luật bảo vệ | Thường trú nhân hợp pháp được bảo vệ bởi luật pháp Mỹ. |
| Gia hạn thẻ xanh | Có thể gia hạn thẻ xanh Mỹ sau thời hạn 10 năm. |
| Lợi ích an sinh xã hội | Sau 10 năm làm việc, thường trú nhân có quyền được hưởng các quyền lợi về an sinh xã hội khi nghỉ hưu. |
| Trợ cấp và hỗ trợ | Được truy cập vào các hệ thống trợ cấp của Chính phủ, bảo hiểm y tế và các hỗ trợ khác nếu thu nhập thấp. |
| Nhập tịch Mỹ | Có thể nộp đơn xin quốc tịch Mỹ sau 3 năm nếu đã kết hôn với công dân Mỹ hoặc sau 5 năm đối với các trường hợp khác. Tuy nhiên, trong cả hai trường hợp này, bạn cần phải duy trì tình trạng “cư trú liên tục” trong thời gian này.
Điều này không có nghĩa là bạn không thể rời khỏi Mỹ, mà không được rời khỏi Mỹ quá lâu làm gián đoạn việc duy trì trạng thái thường trú nhân của mình. |
| Quyền tham gia bảo hiểm | Có thể tham gia bảo hiểm nhân thọ và bảo hiểm sức khỏe, nhận trợ cấp y tế nếu cần. |
| Tham gia một phần vào chính trị | Chẳng hạn tham gia tuyên truyền, làm tình nguyện viên hoặc đóng góp tài chính cho các chiến dịch bầu cử. |
Sự khác nhau giữa thường trú nhân Mỹ và công dân Mỹ
Mặc dù thường trú nhân tại Mỹ được hưởng nhiều quyền lợi tương đương một công dân Mỹ, nhưng vẫn có một số sự khác biệt quan trọng giữa hai nhóm này. Cùng tìm hiểu chi tiết về những điểm khác biệt này ngay dưới đây.
Bảng 2: Phân biệt thường trú nhân Mỹ và công dân Mỹ
| Tiêu chí | Thường trú nhân | Công dân |
| Điều kiện cấp hộ chiếu | Không được cấp hộ chiếu. | Đủ điều kiện để được cấp hộ chiếu. |
| Miễn thị thực | Miễn visa lên đến 38 quốc gia (Số liệu có thể thay đổi) | Hộ chiếu Mỹ có thể đi tới hơn 170 quốc gia và vùng lãnh thổ mà không cần visa. |
| Quyền bầu cử/ ứng cử | Không được phép tham gia bầu cử hoặc gia nhập quân đội, chính phủ. | Được phép tham gia bầu cử và ứng cử nếu đáp ứng điều kiện. |
| Thu hồi quyền cư trú | Quyền cư trú có thể bị thu hồi nếu ở ngoài nước Mỹ HƠN 1 NĂM mà không có giấy phép tái nhập (Re-Entry Permit) hoặc vi phạm pháp luật nghiêm trọng. | Quyền cư trú vĩnh viễn. |
| Yêu cầu cư trú để nhập tịch | Cần cư trú liên tục tại Mỹ tối thiểu 3 năm. | – |
| Thời hạn cư trú | Thẻ xanh có điều kiện: 2 nămThẻ xanh vĩnh viễn: lâu dài, gia hạn thẻ sau 10 năm. | Cư trú vĩnh viễn mà không có điều kiện ràng buộc. |
| Tính kế thừa | – Con cái dưới 21 tuổi và chưa kết hôn: Có thể đi cùng cha mẹ đến Mỹ và trở thành thường trú nhân
– Con cái đã trưởng thành hoặc đã kết hôn: Không thể đi cùng cha mẹ và phải xin thẻ xanh theo quy trình riêng biệt – Con cái sinh ra tại Mỹ: Mặc nhiên trở thành công dân Mỹ. |
Con cái có thể kế thừa quyền công dân. |
| Bảo lãnh người thân định cư | Có thể bảo lãnh người thân nhưng bị giới hạn. | Không bị giới hạn trong việc bảo lãnh người thân. |
Cách trở thành thường trú nhân Mỹ
Những cách để có thẻ xanh Mỹ bao gồm:
Diện lao động
Các loại visa định cư Mỹ này dành cho những người có kỹ năng đặc biệt, nhà đầu tư và những người lao động trong các ngành nghề thiếu hụt lao động.
- EB1: Bao gồm 3 loại EB-1A, EB-1B và visa định cư Mỹ EB-1C dành cho các cá nhân có thành tựu đặc biệt trong các lĩnh vực khoa học, nghệ thuật, giáo dục, thể thao và kinh doanh.
- Định cư Mỹ diện EB2: Dành cho những người có bằng cấp cao hoặc có khả năng đặc biệt trong nghề nghiệp.
- Định cư Mỹ diện EB3: Dành cho công nhân lành nghề, chuyên gia và lao động phổ thông.
- EB4: Dành cho các nhà truyền giáo, nhân viên của các tổ chức quốc tế và những cá nhân đặc biệt khác.
- Định cư Mỹ diện EB5: Dành cho những nhà đầu tư có khả năng tạo ra ít nhất 10 việc làm cho công dân Mỹ hoặc thường trú nhân.
Thị trường lao động Mỹ cung cấp nhiều cơ hội định cư tiềm năng
Diện bảo lãnh gia đình
Thân nhân có thể được bảo lãnh sang Mỹ thông qua chương trình bảo lãnh gia đình. Công dân Mỹ hoặc thường trú nhân quyết định đối tượng thân nhân được phép bảo lãnh cũng như mức độ ưu tiên trong việc xét duyệt visa.
Diện tị nạn
Một số người cảm thấy nguy hiểm tại chính quê nhà của mình vì lý do chủng tộc, tôn giáo, quốc tịch hoặc quan điểm chính trị, họ có thể xin tị nạn ở Mỹ. Sau khi sống tại đây 1 năm với tư cách người tị nạn, Những người này sẽ được phép nộp đơn xin thẻ xanh Mỹ.
Diện nhân viên đại sứ quán hoặc công chức quốc tế
Những cá nhân làm việc cho chính phủ Mỹ, các tổ chức quốc tế hoặc công dân của các nước đồng minh có thể đủ điều kiện nhận thẻ xanh thông qua diện này.
Diện học sinh và sinh viên
Mặc dù không trực tiếp cấp thẻ xanh, nhưng học sinh, sinh viên sau khi tốt nghiệp từ các trường đại học ở Mỹ có thể chuyển từ visa F-1 sang visa H-1B (visa lao động tạm thời) và sau đó xin thẻ xanh.
Du học sinh cũng có cơ hội trở thành thường trú nhân Mỹ
Diện xổ số visa (Visa Lottery)
Đây là chương trình của Chính phủ Mỹ dành cho những người đến từ các quốc gia có tỷ lệ nhập cư thấp vào Mỹ. Mỗi năm, hơn 50.000 visa sẽ được cấp thông qua chương trình này.
Câu hỏi thường gặp
Thường trú nhân Mỹ có thể nhập tịch Mỹ hay không?
Thường trú nhân Mỹ (người sở hữu thẻ xanh) HOÀN TOÀN CÓ THỂ nộp đơn xin nhập quốc tịch Mỹ. Dưới đây là các điều kiện để thường trú nhân Mỹ có quốc tịch Mỹ:
- Thời gian cư trú: Ít nhất 3 năm nếu kết hôn với công dân Mỹ hoặc 5 năm với các trường hợp còn lại.
- Thời gian sinh sống thực tế: Trong suốt khoảng thời gian từ 3 – 5 năm kể trên, cần đảm bảo có ít nhất 30 tháng (hoặc 18 tháng với diện 3 năm) sống thực tế tại Mỹ.
- Nơi cư trú: Người nộp đơn phải cư trú tại bang hoặc khu vực xét duyệt trong tối thiểu 3 tháng trước khi nộp hồ sơ.
- Các yếu tố khác: Người nộp đơn cần cho thấy tư cách đạo đức tốt, không vi phạm nghiêm trọng luật pháp và đáp ứng khả năng sử dụng tiếng Anh cơ bản, bao gồm đọc hiểu, viết và nói. Họ cũng cần thể hiện hiểu biết về lịch sử, chính phủ và các nguyên tắc trong Hiến pháp Mỹ.
- Lời thề trung thành: Người nhập tịch phải sẵn sàng tuyên thệ trung thành với Mỹ để hoàn tất quá trình.
Một buổi tuyên thệ nhập tịch Mỹ
Thời hạn 10 năm trên thẻ xanh có ý nghĩa gì?
Điểm quan trọng là thời hạn 10 năm chỉ áp dụng cho thẻ vật lý, tức là người sở hữu cần gia hạn thẻ để tiếp tục sử dụng sau khi hết hạn. Tình trạng thường trú nhân vĩnh viễn không tự động mất đi chỉ vì thẻ hết hạn, trừ khi:
- Người đó từ bỏ tình trạng thường trú.
- Vi phạm quy định nhập cư hoặc phạm tội nghiêm trọng.
- Cư trú ngoài Mỹ trong thời gian dài mà không có lý do hợp lý. xác thực các thông tin trên
Do đó, nếu thẻ xanh của bạn hết hạn, bạn cần gia hạn thẻ để tiếp tục sử dụng, nhưng điều này không ảnh hưởng đến quyền thường trú của bạn miễn là bạn không vi phạm các điều kiện trên.
Kết luận
Thường trú nhân Mỹ là bước đệm quan trọng trên hành trình xây dựng cuộc sống ổn định và phát triển tại xứ sở cờ hoa. Hy vọng bài viết này đã giúp bạn hiểu rõ hơn về quyền lợi và các điều kiện để trở thành thường trú nhân Mỹ, cũng như sự khác biệt so với công dân Mỹ. Di trú IMS chúc quý anh chị đang ấp ủ ước mơ định cư tại Mỹ sớm hoàn tất thủ tục, thuận lợi nhận được thẻ xanh và tiến bước vững chắc trên hành trình nhập quốc tịch, trở thành công dân Mỹ.
